દૂધ ઢોળાઈ ગયા પછી રડવાનો શો મતલબ?
એક પ્રખ્યાત વૈજ્ઞાનિકની સફળતા પાછળનું રહસ્ય બતાવતી એક વાર્તા છે. એ વખતે તેઓ ચાર વર્ષના હતા. એક વખત ફ્રીજમાંથી દૂધની બોટલ કાઢતાં તેમનાં હાથમાંથી બોટલ લપસી પડી. નીચે પડતાં દૂધ ઢોળાઈ ગયું. ફરસ પર જાણે દૂધની નદી! તેમની મા રસોડામાં દોડી આવી. તે ગુસ્સે થવાને બદલે, રાડ પાડી સલાહ કે ભાષણ આપવાને બદલે, સજા કરવાની જગ્યાએ બોલી, “રોબર્ટ, તેં તો જબરું દૂધ ઢોળ્યું! દૂધનું આવડું મોટું ખાબોચિયું તો મેં પણ આજે જ જોયું! જે નુકસાન થવાનું હતું તે તો થઈ ગયું પણ તને વાગ્યું નથીને! આપણે દૂધ સાફ કરીએ તે પહેલાં તું દૂધના ખાબોચિયામાં થોડી વાર રમવા ઇચ્છે છે?” ને ખરેખર એ થોડીવાર રમ્યા. પછી તેમની માએ કહ્યું, “જો રોબર્ટ જ્યારે પણ તું આવું રમખાણ મચાવે પછી છેવટે બધું સાફ કરવાનું કામ તારું જ છે. તું કેવી રીતે કરીશ? તું સ્પંજથી કે ટુવાલથી પોતું મારીને ઢોળાયેલું દૂધ આમ સાફ કરી શકે.” તેમણે સ્પંજથી સાફ કરવા માંડ્યું. માએ તેમને મદદ પણ કરી. અને કહ્યું, તારાં બે નાનકડાં હાથમાંથી દૂધની બોટલ પકડાઈ નહીં અને પડી ગઈ. હવે આ જ બોટલમાં પાણી ભરી તું બોટલ ઢોળાય નહીં તે રીતે ઉઠાવી શકે છે? પ્રયત્ન કરતા તેમને સમજાયું કે બોટલના મોંના નીચેના ખાંચાથી જો બોટલને પકડે તો આસાનીથી ઉઠાવીને એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ મૂકી શકે. આમ વૈજ્ઞાનિક બાળપણથી જ નિષ્ફળ પ્રયોગમાંથી સફળતાનું સર્જન કરવાનું શીખ્યાં.
બલ્બની શોધ કરનાર એડિસનની લૅબોરેટરીમાં આગ લાગવાથી થયેલા નુકસાનથી સ્વસ્થ રહેલ એડિસનનો જવાબ હતો, આગ એ મારી ભૂલનું પરિણામ છે. હવે એ ભૂલો સુધારીને નવેસરથી વધુ સારી લૅબોરેટરી હું બનાવીશ. એનું પરિણામ આજે દુનિયા જોઈ રહી છે. વિશ્વમાં આવા અનેક ઉદાહરણ જોવા મળે છે.
દૂધ ઢોળાય તે પહેલાં સાવધાની રાખી સચેત રહેવું જોઈએ. ઢોળાઈ ગયેલાં દૂધ પર રડવાનો કોઈ મતલબ નથી. રડ્યા કરવાથી આંતરિક શક્તિ ક્ષીણ થતી જાય છે. અને શરીર રોગોનું ઘર બને છે. જીવનમાં કોઈ પણ વસ્તુ ગુમાવ્યા બદલ અફસોસ ના કરવો. તે ઘટનાને સફળતાની સીડી બનાવીને સડસડાટ ચઢવાની કોશિશ કરવી જોઈએ.
“અબ પછતાયે હોત ક્યા, જબ ચીડિયા ચૂગ ગઈ ખેત” મંત્ર અપનાવવો જ રહ્યો. અસફળતાને કે થયેલા નુકસાનને રડીને શું ફાયદો? માત્ર અસફળતાનો અહેસાસ કે પશ્ચાત્તાપ, જીવનમાં આગળ વધવા માટે મદદ કરે છે. ભૂતકાળ એટલે ભૂતાવળ, કર્મોની ચિતાઓનો સમસ્યાઓનો ખડકલો. તેને યાદ કરીને રડ્યાં જ કરો તો તમારું અસ્તિત્વ રહે જ નહિ. રહે માત્ર ભસ્મ.
અનેક દિવ્યાંગોએ સાબિત કરેલું છે કે જ્યારે એક બારણું બંધ થાય ત્યારે બીજી બારી ખોલનાર ઈશ્વર સાથે જ હોય છે. છઠ્ઠી ઇન્દ્રિયો આપોઆપ સચેત બની જાય છે. બાળપણમાં માતા કે પિતા ગુમાવનાર સંતાનો અને પતિ કે પત્ની ગુમાવનાર વ્યક્તિનું જીવન સમાજમાં આ દાખલો બેસાડે છે. એક સરસ વાક્ય છે, “if you do not use today better than yesterday then why do you need tomorrow?” પોતાની થયેલ ભૂલને ભૂલ ન માનવાની ભૂલ કરવી તે, માનવીની મોટામાં મોટી ભૂલ છે. ભૂતકાળમાંથી શીખીને કરેલી ભૂલથી વર્તમાનને શણગારવાની કળા સિદ્ધ કરવી જોઈએ. અશક્યતામાં જ શક્યતા છુપાયેલી હોય છે. કાળા વાદળો હોય ત્યારે જ વીજળીનો લિસોટો દેખાય છે.. ઈશ્વરે માનવમાં શક્યતાઓનો ભંડાર ભરેલો હોય છે. સરળ જીવનમાં શક્યતાઓ બહાર આવતી દેખાતી નથી. ઘર્ષણ થાય તો જ તણખા ઝરે અને આગ પ્રગટે.
જીવન ક્રિકેટ છે. ભવિષ્ય નવો બોલ લઈને આવે છે. કેવો બોલ આવશે, ખબર નથી. પણ દરેક બોલ રમવો પડશે. આજની પેઢી આ વાત બરાબર સમજે છે. Done undone થતું નથી. માટે જ સમજવું રહ્યું,
Forget past.
Be with yourself.
Live in present and think…
What is Next !?
